O metafizyce, jej kierunkach i zagadnieniach

Ze Wstępu prof. Jana Woleńskiego:(...) Aczkolwiek czytelnik nie znajdzie w książce Czeżowskiego wszystkiego, co jest ważne w metafizyce współczesnej, to na pewno skorzysta z części historycznej (ciągle np. warto konfrontować popularny na przełomie XIX i XX w., (...), podział metafizyki na indukcyjną, intuistyczną i aksjomatyczną z jej stanem obecnym). Analiza ogólnych pojęć i zasad metafizyki dokonana przez Czeżowskiego ma mało równych sobie w całej literaturze światowej. Dotyczy to w szczególności pojęcia bytu, które zostało rozwarstwione na rozumienie dystrybutywne, kolektywne i formalne. Znajdujemy też nowoczesną interpretację transcendentaliów, w szczególności, podziałach ich na równozakresowe z pojęciem bytu i modalne (np. konieczność). W ten sposób Czeżowski dokonał pewnej syntezy stanowiska Tomasza z Akwinu i stanowiska Dunsa Szkota.