Na początku nie było nikogo

Mineke Schipper (ur. 1938), wybitna holenderska badaczka światowych literatur w kontekście ich ludowych i mitycznych źródeł, w tej książce zebrała niemal z całego świata opowieści o pochodzeniu pierwszych ludzi. Zestawiła je i uporządkowała, by pokazać, jak zdumiewająco podobne są mity i historie nawet tych kultur, które nigdy nie miały ze sobą styczności. Wiele z nich ma swojego Adama i swoją Ewę, niebo i raj początku. Nieustannie powtarza się upadek i wygnanie w świat pracy i znoju. Wszędzie ujawniają się problemy relacji między mężczyzną a kobietą, podziału ról, kwestie pierwszeństwa (rozmaite wersje „żebra Adama”), delikatna sprawa kazirodztwa pierwszych ludzi, wreszcie rzecz podstawowa – skąd się wzięło samo to, co było na początku? Ta kolekcja owoców żywej i zaskakującej wyobraźni rozmaitych ludów przypomina nieco zbiory Lévi-Straussa, ale zainteresowania Schipper są raczej literacko-filozoficzne niż antropologiczne: chcąc się dowiedzieć, dokąd zmierzamy, powinniśmy najpierw zbadać, skąd przychodzimy, z jakiego świata mitów i opowieści, który przecież do dziś wywiera na nas ukryty wpływ.