Ponowoczesne przestrzenie oddziaływań wychowawczo-formacyjnych Kościoła i "ziemie niczyje"

Pomiędzy dwoma biegunami: "zaniku religii" i "powrotu sacrum", rozciąga się bogate spektrum zróżnicowanych postaw wobec religii i Kościoła, aż po zindywidualizowane formy życia religijnego według własnych potrzeb i zainteresowań. […] Religia utraciła swój status "oczywistości kulturowej", w nowoczesnych i ponowoczesnych społeczeństwach musi konkurować na rynku różnych ofert światopoglądowych.
Janusz Mariański, Sekularyzacja albo desekularyzacja...

W budowaniu tożsamości niezbędna jest możliwość konfrontacji i wymiany opinii. […] Otwartość stanowi wyzwanie [dla Kościoła], bo oznacza pewien stopień ryzyka; ten, kto jest otwarty, nie posiada pełnej kontroli. [...]
Nowe pokolenie jest zapowiedzią nadchodzących zmian, jego przedstawiciele będą kształtować przyszłość. Są mobilni, myślący, niezależni, [...] łatwi w kontaktach, ale i wymagający. Człowiek reprezentujący kulturę interaktywną stanowi nowe, poważne wyzwanie dla Kościoła.
Renata Jasnos, Projekt Wychowawcze oddziaływania Kościoła...

Współcześni młodzi katolicy w Polsce nie rozumieją Kościoła i postrzegają go głównie w kategoriach instytucji restrykcyjnej. [...] Jak przypomina ks. Tischner, chrześcijańska koncepcja człowieka zawiera tezę o jego wolności. Tylko to, co wynika z wolności, jest w pełni ludzkie. Tymczasem w chrześcijańskim wychowaniu dochodzi do nieustannego lekceważenia wolności człowieka. [...] Wolność i prowadzona dzięki niej krytyczna refleksja stają się czymś podejrzanym. Według Tischnera u źródła takiego myślenia i "wychowawczego" działania tkwi "niewiara w obiektywne istnienie wartości religijnych i etycznych".
Celina Kisiel-Dorohinicka, Wychowanie moralne Kościoła...