Sylogizmy goryczy

„Sylogizmy goryczy” Emila Ciorana (1911–1995) to książka o tyle wyjątkowa w twórczości tego rumuńsko-francuskiego myśliciela, że stanowi prawdziwą kopalnię aforyzmów. Opublikowana w 1952 roku, była drugą, która ukazała się we Francji, gdzie Cioran, radykalny antykomunista, osiadł na stałe. W Rumunii był to okres represji, brat Ciorana i jego liczni znajomi znaleźli się w więzieniu, a jego książki były zakazane. We Francji wszakże „Sylogizmy” przysporzyły autorowi znakomitych recenzji, ale nie czytelników. Musiał na nich czekać jeszcze kilkanaście lat. „Aforyzm uprawiają tylko ci, których pośród słów dopadł lęk – lęk, że zapadają się gdzieś razem ze wszystkimi słowami”. Ta nieufność do słów, kultury i Boga każe autorowi marzyć o przedsłownym „raju otępienia”, o świecie „radosnego osłupienia”. Są to więc tyleż sylogizmy goryczy, zgorzknienia, co zachwytu. Nie służą do wywodzenia, lecz do zestawiania jak w przesłankach sylogizmu, bo zdaniem autora filozof nie ma dyskutować świata, lecz go wyrażać.