Pełnienie ról rodzicielskich wobec dziecka niepełnosprawnego intelektualnie

dr hab. Hanna Liberska, prof. nadzw. (fragment z recenzji)
Jest to interesująca monografia teoretyczno-empiryczna, która obejmuje szeroko zakreślone podłoże teoretyczne i precyzyjną analizę wyników badań własnych. Część teoretyczna poświęcona jest omówieniu znaczenia rodziny w rozwoju i życiu człowieka – niezależnie od jego kondycji psychofizycznej – a także współczesnym przemianom, którym podlega rodzina. Autorka prezentuje modele rodziny zdrowej i rodziny dysfunkcjonalnej oraz fazy zmian w życiu rodziny związane z pojawieniem się w niej dziecka, także niepełnosprawnego. Szczególnie starannej analizie poddano wpływ niepełnosprawności intelektualnej dziecka na system rodziny: na realizację ról małżeńskich i rodzicielskich, na koncepcje macierzyństwa i ojcostwa. (...) Na podstawie analizy ilościowej i jakościowej danych uzyskanych od 183 osób będących rodzicami dziecka niepełnosprawnego intelektualnie rozpatrzono problem narodzin dziecka niepełnosprawnego w kontekście wydarzeń krytycznych, cierpienia rodziców dziecka niepełnosprawnego intelektualnie, ich poczucia tożsamości rodzicielskiej i poczucia sensu życia. (...) Z badań wyłania się optymistyczny obraz rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym, jako takiej, która po pokonaniu pierwszego szoku po stracie dziecka „idealnego” i po zaakceptowaniu dziecka realnego, z jego faktycznym potencjałem rozwojowym, jest w stanie funkcjonować w sposób umożliwiający rozwój indywidualny wszystkich członków, co znajduje wyraz w sposobie pełnienia ról rodzicielskich, jakości relacji małżeńskich, poczuciu tożsamości rodzicielskiej, wreszcie – w odnalezionym sensie życia. Jednak nie oznacza to, że z życia rodziny znika cierpienie: ono zmienia się z doznania niszczącego na doznanie konstruktywne – warunkujące bogactwo pozytywnych przeżyć rodziców dziecka niepełnosprawnego intelektualnie. Monografia autorstwa Żanety Stelter jest pracą oryginalną i bardzo potrzebną – zarówno specjalistom pracującym z rodzinami z dziećmi niepełnosprawnymi, jak i samym rodzicom dzieci niepełnosprawnych. Z zaprezentowanych badań wyłaniają się nowe możliwości poszukiwania i odnajdywania zasobów rozwojowych rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi.